اثر تنش یخ‌زدگی بر نشت الکترولیت‌ها در تعدادی از ارقام چغندر‌قند (Beta vulgaris L.)

نویسندگان

چکیده مقاله:

چغندر قند به طور متداول در بهار کشت می‌شود ولی در سال‌های اخیر به دلیل مصرف زیاد آب توسط چغندر بهاره و مشکلات مربوط به کمبود آب، کاشت پاییزه این گیاه مورد توجه قرار گرفته است. بررسی‌ها همچنین نشان می‌دهد که کاشت پاییزه چغندر قند در مقایسه با کشت بهاره دارای مزایایی از جمله کاهش گسترش آفات و بیماری‌ها و استفاده مطلوب‌تر از تشعشع می‌باشد.در مقابل، در کشت پاییزه وقتی گیاه در معرض شرایط تنش سرما قرار می‌گیرد بسیاری از فرآیندهای حیاتی آن دچار اختلال خواهند شد. از اینرو شناسایی ارقام متحمل به سرمای چغندر قند لازم و ضروری می‌باشد اما به دلیل تنوع زمانی و مکانی در بروز سرما در شرایط طبیعی، ممکن است نتایج به دست آمده چندان معتبر نباشند. علاوه بر این، هزینه و مدت زمان لازم برای فرآیندهای انتخاب ژنوتیپ‌های مقاوم چغندر قند در شرایط طبیعی بیشتر از شرایط کنترل شده خواهد بود. در همین راستا و به منظور بررسی تحمل به تنش سرما در تعدادی از ارقام کاندید چغندر قند (جلگه، پالما، گیادا، موناتونو،SBSI1 ، سوپرما و (PP8 برای کشت پاییزه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در پاییز و زمستان سال 1388 در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. در این آزمایش گیاهان تحت شرایط کنترل شده در معرض 10 دمای یخ‌زدگی (صفر، 2- ، 4- ، 6- ، 8- ، 10- ، 12- ، 14- ، 16- و 18- درجه سانتیگراد) قرار گرفتند و پس از آن میزان نشت الکترولیت‌ها اندازه گیری شد.نتایج آزمایش نشان داد که اثرات یخ‌زدگیو ژنوتیپ بر میزان نشت الکترولیت‌ها و LT50el ارقام مورد بررسی معنی‌دار بود. ارقام جلگه، PP8 و سوپرما به ترتیب با 7/38، 5/38 و 7/37 درصد، دارای بیشترین و رقم موناتونوبا0/26 درصد، دارای کمترین مقدار نشت الکترولیت‌ها بودند. اثر متقابل دما و ژنوتیپ بر LT50el از نظر آماری معنی دار بود. به طوری که بیشترین و کمترین LT50el را به ترتیب ارقام موناتونووپالمابا LT50el های معادل 1/11- و 6/9- درجه سانتیگراد، دارا بودند. بر اساس نتایج حاصل از همبستگی بین درصد نشت الکترولیت‌ها و LT50el ارقام چغندر قند، ارقام مورد مطالعه به دو گروه متحمل (موناتونو، گیادا و پالما) و حساس (جلگه، PP8،SBSI1و سوپرما) تقسیم شدند. در بین ارقام متحمل همبستگی بالا و مثبتی (***98/0 r=) بین درصد نشت الکترولیت‌ها و LT50el مشاهده شد این درحالی بود که همبستگی بین درصد نشت الکترولیت‌ها و LT50el در بین ارقام حساس پایین و غیر معنی‌دار (64/0 r=) بود. از آنجایی که تنش سرما عامل محدود کننده کشت پاییزه چغندر قند در مناطق معتدله می‌باشد، بنابراین شناسایی و انتخاب ژنوتیپ‌هایی که بتوانند تحت این شرایط تحمل مناسبی به سرما نشان دهند در اولویت قرار دارد. بعلاوه، از آنجایی که نشت الکترولیت‌ها و LT50el در آزمایشات مختلف، همبستگی بالایی با تحمل به سرمای گیاهان نشان داده‌اند، به نظر می‌رسد که بتوان از این صفت در ارزیابی و انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به سرما و مناسب برای کاشت پاییزه چغندر قند در کشور استفاده کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر تنش یخ زدگی بر نشت الکترولیت ها در تعدادی از ارقام چغندر قند (beta vulgaris l.)

چغندر قند به طور متداول در بهار کشت می شود ولی در سال های اخیر به دلیل مصرف زیاد آب توسط چغندر بهاره و مشکلات مربوط به کمبود آب، کاشت پاییزه این گیاه مورد توجه قرار گرفته است. بررسی ها همچنین نشان می دهد که کاشت پاییزه چغندر قند در مقایسه با کشت بهاره دارای مزایایی از جمله کاهش گسترش آفات و بیماری ها و استفاده مطلوب تر از تشعشع می باشد.در مقابل، در کشت پاییزه وقتی گیاه در معرض شرایط تنش سرما قر...

متن کامل

اثر تنش گرما بر رشد و خصوصیات گیاهی سه رقم تجاری چغندرقند (Beta vulgaris L.)

جهت ارزیابی عکس‌العمل سه رقم تجارتی چغندرقند (آریا، رزافلور و پایا) به تنش گرما، آزمایشی در سال‌های 1394 و 1395 به صورت آزمایشگاهی (44-20 درجه سانتی‌گراد) با چهار تکرار و گلخانه‌ای (30 درجه سانتی‌گراد) با پنج تکرار در قالب فاکتوریل و به صورت طرح کاملاً تصادفی در مرحله جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند (کرج) اجرا شد. نتایج نشان داد که جوانه‌زنی هر سه رقم در دم...

متن کامل

بررسی اثر سالیسلیک اسید و هیدروپرایم بر خصوصیات جوانه‌زنی چغندرقند تحت تنش شوری (Beta Vulgaris L.)

به‌منظور بررسی اثر سالسیلیک اسید و هیدروپرایم بر ویژگی­های جوانه­زنی چغندرقند تحت تنش شوری، پژوهشی در سال 1395 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شاهد اجرا گردید. عوامل آزمایش شامل سالسیلیک اسید (3/0 و 6/0 میلی­مولار)، هیدروپرایم (24 و 48 ساعت) و تنش شوری (0، 3-، 6- و 9- دسی ­زیمنس بر متر) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمار­های مختلف بر صفات درصد جوانه­...

متن کامل

بررسی تغییرات تجمع برخی تنظیم کننده‌های اسمزی معدنی و آلی در ارقام مختلف چغندرقند (Beta vulgaris L.) تحت تنش شوری

This experiment was performed to study osmoregulators in sugar beet under salinity stress, and determine the best method for screening of tolerant and susceptible cultivars, in the greenhouse of Shahid Chamran University of Ahvaz during 2009-2010 growing season. Three sugar beet cultivars (BR1, Jolgeh & Rassoul) were grown under three salinity levels including control (Zero), 100 and 200 mM NaC...

متن کامل

بررسی تحمل به سرما در ارقام مختلف چغندرقند (.Beta vulgaris L) در مرحله گیاهچه‌ای

یکی از فاکتورهای غیرزنده مهم محدودکننده رشدبه‌ویژه در مراحل اولیه استقرار گیاهان تنشدمای پایین است. مشخص‌شده که چغندرقند نیز در طول دوره رشد خود به‌خصوص مراحل اولیه با تنش دمای پایین مواجه و دچار خسارت می‌شود. به‌منظور بررسی تحمل به سرما در تعدادی از ارقام مورد کشت چغندرقند، پژوهشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج در سال زراعی 93-1392 انجام شد. گیاهچه‌های 10 رقم چغندرقند (کرجی، SBSI-005، شیرین،...

متن کامل

مطالعه تأثیر پرایمینگ بذر بر رشد گیاه‌چه چغندرقند (Vulgaris L Beta) رقم اکباتان تحت تنش شوری

به‌منظور مطالعه تأثیر پرایمینگ بذر بر رشد گیاه چه چغندرقند تحت تنش شوری پژوهشی در آزمایشگاه و گلخانه گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال 1395 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. فاکتور اول چهار سطح شوری شامل شوری صفر، 5، 10 و 15 دسی­زیمنس بر متر حاصل از کلرید سدیم و فاکتور دوم تیمارهای پرایمینگ شامل ­آب مغناطیسی­، اسید سالسیلیک، کلرید کلسیم ((CaCl<...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 3

صفحات  63- 76

تاریخ انتشار 2015-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023